Rozliczenia majątkowe między konkubentami

O tym, że jest możliwość podziału majątku wspólnego małżonków wszyscy wiemy, problem powstaje jednak gdy pary żyjące w nieformalnym związku przez wiele lat tworzą wspólne gospodarstwo domowe, a następnie ich drogi się rozchodzą.

Co wówczas zrobić? Czy prawo dopuszcza możliwość podziału zgromadzonego wspólnie majątku i dochodzenia poniesionych na majątek byłego partnera nakładów?

Odpowiedzieć można twierdząco, jednakże polskie prawo nie zawiera jednoznacznych regulacji w danej kwestii.
Przyjmuje się, że do rozliczenia takiego majątku stosuje się:
1. przepisy dotyczące zniesienia współwłasności,
2. przepisy o bezpodstawnym wzbogaceniu oraz dotyczące rozliczenia nakładów poczynionych na rzecz drugiego z konkubentów.

Należy podkreślić, iż nie istnieje coś takiego jak majątek konkubencki na wzór majątku wspólnego małżonków. Tym samym, brak jest przepisów, które w sposób konkretny nakazują jak dany majątek podzielić, zaś możliwości przeprowadzenia danego podziału ukształtowane poniekąd zostały przez orzecznictwo. Zgodnie z nim, każdy rodzaj przysporzenia na rzecz drugiego z konkubentów należy oceniać osobno, uwzględniając przedmiot, charakter, okoliczności oraz cel dokonania przysporzenia.
Inaczej należy podejść do spraw związanych z rozliczeniem uzyskanych korzyści (kiedy np. jeden z partnerów poczynił nakłady na dom drugiego z nich), a inaczej gdy konkubenci wspólnie zakupili określoną rzecz i wówczas zastosowanie znajdą przepisy o zniesieniu współwłasności.

Co istotne – niezależnie od podstawy powództwa konieczne jest przedłożenie dowodów wykazujących wysokość poniesionych na rzecz drugiej osoby wydatków/kosztów, czy też posiadanie udziału we współwłasności. Dlatego też ważne jest, aby w trakcie trwania związku partnerskiego zadbać o to, aby zabezpieczyć swoje interesy majątkowe, m.in. poprzez zadbanie o występowanie jako strona zawieranych ,,wspólnie’’ umów, czy też poprzez posiadanie dowodów dotyczących przekazania gotówki na rzecz drugiego z partnerów.

Ważne! Jako uzyskaną bez podstawy prawnej korzyść uznać należy także bezpłatne wykonywanie pracy na rzecz drugiego z konkubentów. (Wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 9 kwietnia 2010 r., I ACa 222/10).